Het kanon en de stilte
"Het is hier zo rustig, je kunt een kanon afschieten en niemand kijkt ervan op", zei mijn moeder altijd. We woonden destijds in Someren, een slaperig dorp in Zuid-Oost Brabant, ergens tussen Helmond en Weert. In het Julianapark, we woonden op nummer 14, was het altijd stil. Behalve in mijn tienerjaren, als ik met vrienden op het grote grasveld voetbalde (tot de burgemeester die ook aan het park woonde, de bal kwam afpakken, want het was er verboden). Op zondag - als (bijna) iedereen naar de kerk was (na de scheiding gingen mijn moeder, mijn zusje en ik niet meer, boos op de kerk), dan was het helemaal stil in het park. Alsof 'stil' nog gradaties heeft. Soms hoorde je zelfs nog geen vogel. Dat was pas stil!
In de Javastraat - de slagader van de Indische Buurt - is het bijna altijd een heerlijk levendige bende. Behalve op zondagochtendvroeg, als ik onze hond uitlaat, dan wil het wel eens bijna stil zijn. Een enkele auto, een verdwaalde fietser (dronken de weg kwijtgeraakt?) en nog wat ruisen van de bomen, maar verder. Heel rustig. Dan kun je het machtige Borneogebouw, tegenover het badhuis, eens goed bekijken. Je kunt stilstaan op het trottoir, zonder het risico te lopen omver geduwd te worden door een groepje mensen dat jouw stilstaan niet heeft opgemerkt. Of er geen boodschap aan heeft.
En dan het badhuis! Oase van rust, maar niet lang, want als de zon doorbreekt, stroomt het terras (net als dat van het nabijgelegen cafe van 'Coffee Company') vol met 'dagjesmensen'. Dat zijn vaak mensen uit de (verre) buurt, die het leuk vinden om in een stadsdeel, anders dan het centrum, hier ook eens ongegeneerd naar mensen die voorbijkomen te staren. En een lekker biertje uit het vat te drinken.
Vanmorgen was het heel rustig in het badhuis, waar vroeger mensen die zelf geen douche hadden in huis (laat staan een bad), iets wat tot de jaren '70 niet ongewoon was, dankbaar gebruik van maakten 'voor een dubbeltje', zo eens per week. Het terras was nog leeg, maar er was wel beweging. Die werd veroorzaakt door iemand die ik steeds voor 'de eigenaar' of 'de manager' had gehouden. Ik kwam er vandaag achter dat ze dat niet was.
Een van de bloembakken, annex reclamebak met een oud schoolbord erop vastgemaakt dat de aandacht moest trekken voor de bieren die er geschonken worden, was omgevallen. Ik had al eerder gezien dat er een flinke scheur in dat bord zat (waarschijnlijk al vaker omgevallen dus), maar nu werd er kennelijk 'iets aan gedaan'. Dat gebeurde door de 'niet-manager'. Ze was kennelijk nog erg moe, haar ogen waren bijna dichtgeknepen en ze liep eigenlijk wat hulpeloos rond de gevallen bloembak/schoolbord.
Ik liep voorbij met 'tontje', Rose moest nodig naar de wc en het kleine plantsoentje bij het badhuis is haar favo toilet. 'Het is gevallen, de wind was sterk, you know. En nu wacht ik op iemand, komt om 9 uur' (met een accent waaruit ik opmaakte dat ze uit Engeland of daaromtrent kwam. Meer Australie, eigenlijk. 'Eh, mate'?). Zonder dat ik daarom vroeg (en waarom moet dat eigenlijk?) legde ze uit wat zij dacht dat er gebeurd was. En wat er nog gebeuren moest. Dat kon ik ook wel zien, maar ik kon 'tontje' niet loslaten en haar helpen tillen ('I can't lift things', zei ze toen ik haar zei dat we ook in het Engels konden praten als ze dat fijn vond.) 'Got a nasty back problem, eh?' Maar geen nood, want 'around 9 someone will come and help me.' En ze voegde er nog aan toe, met een glimlach die ik achteraf wat bizar vond: 'I lost someone two days ago, I haven't slept much since ...' Waarom liet 'de manager' deze dame dan 's ochtends toch opdraven om - wat haar taak was, ze ze - het terras weer 'klantvriendelijk' te maken, poetsen, rechtzetten etc?
Ik liep verder, nadat ik haar sterkte had toegeweenst, waarop ze zei: 'Have fun in the park', zei ze nog, maar zover zou ik niet lopen met 'tontje'. Gewoon een ochtendrondje. Terwijl ik doorliep viel het me op dat er wat meer hondenbezitters op straat te zien waren. Het was ook al 'tegen schooltijd' en dus ook meer kinderen (Turkse en Marokkaanse, voornamelijk, die steevaast allemaal bang waren van mijn enorme hond van 20 cm hoog, ik vraag me nog steeds af 'waarom toch?').
Het was nog steeds niet superdruk op straat toen ik rond 9 uur terugkeerde van mijn 'rondje met tontje', maar ik hoef niet veel moeite te doen om me de Javastraat vol met mensen voor te stellen. Gewoon even terugdenken aan vorige zaterdag. En die ervoor. Mensen die bijna gedachtenloos (maar wie zegt dat?) over straat, soms in kolonnevorm, naar B lopen en dan weer terug naar A. Allemaal gelukkige mensen (moet dat dan?) of zitten er ook 'eenzamen' tussen? Omdat ik denk van wel, heb ik daar zelfs een project voor opgezet ( heeft u hier al gestemd voor mij?)
Om dat laatste met het begin van deze blogpost te verbinden, verander ik mijn moeder's tegeltjeswijsheid in: "Mensen in de Javastraat zijn zo op zichzelf betrokken, je kunt een kanon afschieten en niemand kijkt ervan op".
