De interessante meisjes van het Javaplein

In het verhaal "De schoenmakerij van mijn grootouders" schrijft Marion de Man o.a. over de woonplek van Jasperina de Jong.
Ad Tolhuijs reageert.

Beste Marion de Man, je zit er ergens even naast. Jasperina, die als "Pini"  op de Insulindeschool zat, van 1949-50 bij Meester Klinkert, woonde destijds en nog lang daarna wel degelijk op het Javaplein en wel op nr 23, 2 hoog. Boven de familie De Jong woonde de familie Laffra, waarvan de dochter Hilda met mij op de HBS heeft gezeten. Zij is een tijdje mijn schatje geweest. Dagelijks liep ik van Kramatweg 36, waar mijn familie woonde, naar het Javaplein waar ik Hilda afhaalde en met haar naar de HBS liep.

Ik leerde haar kennen bij het schaatsen op het (Nieuwe) Diep, waar wij op een vrije woensdagmiddag met de hele klas heengingen. Pini had haar buurmeisje Hilda daarheen meegebracht. Zij was 3 jaar jonger dan ik, Pini was 2 jaar jonger. Dat lag daaraan dat ik twee jaar voor mijn gezondheid naar Zwitserland was geweest en in 1949- terug in Amsterdam- vanwege mijn achterop geraakte kennis van een hoop vakken die men in NL op school had maar niet in die eenvoudige Zwitserse dorpsschool, de zesde klas plus een 6A klas (Willem van Oudshoornschool) moest doen om de schade in te halen.

Hoe dan ook. ik was verreweg de beste schaatser van onze klas en kon met mijn houten noren de èchte hardrijders op Het Diep al behoorlijk bijhouden. Dat vond die knappe meid Hilda nogal indrukwekkend. Hoewel ik helemaal geen knappe jongen was, was ik dankzij mijn schaatskwaliteiten toch de uitverkorene om haar over het ijs te duwen. Dat was een waar genot. Hoewel ze nog wel erg jong was, was ik meteen stapelgek op haar. Het werd één van mijn heerlijkste dagen met rondje na rondje Hilda over het ijs te duwen. Als ik eraan terugdenk, is het alsof ik nog haar lange blonde haren in mijn gezicht voel wapperen. 

Twee jaar later liep ik dan over de Insulindeweg richting Muiderpoortstation waar ik onderdoor moest om naar die 3-jarige HBS te komen. Plotseling hoorde ik een meisje mijn naam roepen. Hijgend kwam die blonde schoonheid Hilda eraan gerend. Zij kende mijn naam nog! Dat was me wat! Vanaf die dag heb ik haar dan 's ochtends en 's middags afgehaald om naar school te lopen - èn terug naar huis. Héérlijk! Maar al spoedig leerde ze een veel oudere knaap kennen, een tuinman, zeker 6 jaar ouder dan zij, die al werkte. Toen was het uit met mij. Jammer, maar zo kan het nu eenmaal gaan. Zo'n tien jaar geleden heb ik vernomen, dat die schat Hilda aan kanker is gestorven. Dat zat me wel even behoorlijk dwars, hoewel al die mooie jeugdherinneringen al tientallen jaren terug lagen.

Maar, zoals ik zei, zij èn Pini woonden toen op Javaplein 23. Inderdaad hadden de De Jongs familie in dat oude gemaal in het toenmalige Zuiderzeepark. De oma van die hele clan woonde bij ons op de Kramatweg 34 huis, hoek Baweanstraat. Kort na de oorlog was ze al over de 90, maar-zo zei mijn toen ongeveer 70-jarige oma (die bij ons inwoonde)-  "ze loopt nog als een kievit!" Op Jasperina ooit met haar familie in dat mooie huis in 't park is gaan wonen, weet ik niet. Ik moet het aannemen van iemand die het blijkt te weten. Maar dat moet dan wel veel later zijn gebeurd, toen ik al het land uit was, dus na 1961. Inderdaad is niet alleen de Kramatweg veranderd, maar de hele buurt. Hoe gezellig was het altijd op 5 mei, de herdenkingsdag, toen "het volk" de straat op ging en de Javastraat en de Van Swindenstraat vol waren met mensen. We dansten op het Dapperplein, met Valse Musette op de Accordeon per luidsprekers, die overal aangebracht waren. Een tijd, die niet alleen veranderd is, maar waar geen greintje van overgebleven is.

Ad Tolhuijs

----

Bezoek voor meer verhalen over Amsterdam-Oost de website van het Geheugen van Oost